วันอาสาฬหบูชา 2566 ตรงกับวันที่ 1 สิงหาคม 2566 ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ปีเถาะ
วันอาสาฬหบูชา เป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาโปรดพระปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี ประเทศอินเดีย หลังจากตรัสรู้เป็นเวลา 2 เดือน โดยแสดงพระธรรมที่ทรงตรัสรู้เป็นพระสูตรสำคัญชื่อว่า ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ซึ่งเป็นหลักธรรมแสดงถึง “ทางสายกลาง” ที่เป็นหนทางดับทุกข์ได้อย่างสิ้นเชิง
วันอาสาฬหบูชาเป็นวันที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในพระพุทธศาสนา เพราะเป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระศาสนาแก่ชาวโลก และเป็นวันที่พระสงฆ์เกิดขึ้นครั้งแรกในโลก โดยพระโกณฑัญญะเป็นผู้บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบันองค์แรก และทำให้พระรัตนตรัยครบองค์ 3 คือ พระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์
ประวัติวันอาสาฬหบูชา
วันอาสาฬหบูชา เป็นวันสำคัญทางศาสนาพุทธ ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 ของทุกปี เป็นวันคล้ายวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนาแก่พระปัญจวัคคีย์ ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี หลังจากตรัสรู้ได้ 2 เดือน โดยแสดงพระธรรมที่ทรงตรัสรู้เป็นครั้งแรก ชื่อว่า ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ซึ่งหลักธรรมของพระพุทธศาสนาทั้งหมด 84,000 พระธรรมขันธ์ ล้วนมีอยู่ในพระสูตรนี้
ปฐมเทศนา ของพระพุทธเจ้า ประกอบด้วยเนื้อหา หลักธรรม 4 ประการ ที่เรียกว่า อริยสัจจ์ 4 ประการ ได้แก่
ทุกข์ คือ สภาพที่ทนได้ยาก สภาพที่ไม่เป็นสุข
สมุทัย คือ เหตุแห่งทุกข์
นิโรธ คือ การดับทุกข์
มรรค คือ ทางไปสู่การดับทุกข์
หลักธรรมของอริยสัจจ์ 4 ประการนี้ เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา ชี้ให้เห็นถึงความจริงของชีวิตและหนทางแห่งการหลุดพ้นจากทุกข์
ความหมายของวันอาสาฬหบูชา
คำว่า “อาสาฬหบูชา” มาจากภาษาบาลี ประกอบด้วยคำว่า “อาสาฬห” แปลว่า “เดือน 8” และคำว่า “บูชา” แปลว่า “การบูชา” ดังนั้น วันอาสาฬหบูชาจึงหมายถึง การบูชาในวันเพ็ญเดือน 8
โดยสรุป วันอาสาฬหบูชา หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญ เดือน 8 หรือ การบูชาเพื่อระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญในวันเพ็ญ เดือน 8 ที่สำคัญคือ
เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา
เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเริ่มประกาศพระศาสนา
เป็นวันที่เกิดอริยสงฆ์ครั้งแรกคือการที่ท่านโกณฑัญญะรู้แจ้งเห็นธรรม เป็นพระโสดาบัน จัดเป็นอริยบุคคลท่านแรกในอริยสงฆ์
เป็นวันที่เกิดพระภิกษุรูปแรกในพระพุทธศาสนา คือ การที่ท่านโกณฑัญญะขอบรรพชาและ ได้บวชเป็นพระภิกษุ หลังจากฟังปฐมเทศนาและบรรลุธรรมแล้ว
เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงได้ปฐมสาวกคือ การที่ท่านโกณฑัญญะนั้น ได้บรรลุธรรม และบวชเป็นพระภิกษุ จึงเป็นสาวกรูปแรกของพระพุทธเจ้า
เมื่อเปรียบกับวันสำคัญอื่น ๆ ในพระพุทธศาสนา บางทีเรียก วันอาสาฬหบูชา นี้ว่า วันพระสงฆ์ (คือวันที่เริ่มเกิดมีพระสงฆ์)
ความสำคัญของวันอาสาฬหบูชา
วันอาสาฬหบูชาเป็นวันที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในพระพุทธศาสนา เพราะเป็นวันแรกที่พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระศาสนาแก่ชาวโลก เป็นวันที่พระสงฆ์เกิดขึ้นครั้งแรกในโลก และเป็นวันที่พระรัตนตรัยครบองค์ 3 ทำให้ชาวพุทธทั่วโลกต่างให้ความสำคัญกับวันอาสาฬหบูชา และถือปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาต่าง ๆ ในวันอาสาฬหบูชา
กิจกรรมที่ทำในวันอาสาฬหบูชา
ชาวพุทธในประเทศไทย และทั่วโลก นิยมทำบุญในวันอาสาฬหบูชา ดังนี้
ตักบาตรในตอนเช้า
เวียนเทียนในตอนเย็น
ฟังพระธรรมเทศนา
ถวายสังฆทาน
ปฏิบัติธรรม
กิจกรรมที่ทำในวันอาสาฬหบูชา โดยทั่วไป คือ ทำบุญ ตักบาตร รักษาศีล เวียนเทียน ฟังพระธรรมเทศนา (ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร) และสวดมนต์ ดังนั้นในวันนี้จึงถือว่า พุทธศาสนิกชนควรได้รับประโยชน์ ที่เป็นสาระสำคัญจากอาสาฬหบูชา กล่าวคือ ควรทบทวนระลึกเตือนใจสำรวจตนว่า ชีวิตเราได้เจริญงอกงามขึ้นด้วยความเป็นอยู่อย่างผู้รู้เท่าทันโลกและชีวิตนี้บ้างแล้วเพียงใด เรายังดำเนินชีวิตอยู่อย่างลุ่มหลงมัวเมา หรือมีจิตใจอิสระปลอดโปร่งผ่องใสบ้างแล้วเพียงใด
ประโยชน์ของการเวียนเทียนในวันอาสาฬหบูชา
การเวียนเทียนในวันอาสาฬหบูชา มีประโยชน์มากมาย เช่น
เป็นการระลึกถึงวันคล้ายวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา
เป็นการชำระจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์
เป็นการเสริมสร้างศีลธรรมและจริยธรรม
เป็นการส่งเสริมความสามัคคีในหมู่คณะ
วันอาสาฬหบูชา เป็นวันที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในพระพุทธศาสนา เป็นวันที่ชาวพุทธควรระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า และพระธรรมที่ทรงตรัสรู้ ละเว้นการทำบาป ทำความดี และทำจิตใจให้ผ่องใส เพื่อบรรลุถึงความสุขที่แท้จริง
